{Bilimsel} Mars ve Kemik

Paylaştığımız bilimsel yazılar, özellikle gençlerin bilimsel araştırma merakını artırmayı, heveslendirmeyi ve dolayısıyla okul başarısını artırmayı hedeflemektedir.

Uzay yolculuğunun hayali romantik bir güzellik olsa da, gerçekler çok farklıdır.

Ortalama 170 gün uzayda kalmış 17 kişi üzerinde yapılan araştırma, mikro yerçekiminin kemik gücü, yoğunluğu ve trabeküler kemik mikromimarisinde geri dönüşü olmayan hasara neden olduğunu gösterdi.

Dünyaya döndükten sonraki 12 aylık bakım sonrası kemik yoğunlukları düzelmedi. İskelet sistemindeki bu kayıplar 10-30 yıllık yaşlanmaya benzetilse de, uzaydan dönenlerin (ağırlıksız ortam nedeniyle) kemik yapısındaki kayıpların yaşlanmadakinden farklı olduğu belirlendi.

Uzay uçuşunun neden olduğu iskeletteki kalıcı hasar, özellikle yaşa bağlı normal düşüşlerle birleştiğinde, erken başlangıçlı osteoporoz ve kırılganlığa yol açabilir.

Bilimsel çalışmalar, 2030’da Mars’a ayak basmayı planlayan insanlık için durumun hiç de kolay olmayacağını gösteriyor. Yukarıda sayılan problemlerin en aza indirilmesi için uzay yolculuğu sırasında çeşitli egzersizlerin yapılması, bazı ilaçların kullanılması önerilse de, kalıcı çözüm şimdilik ortada gözükmüyor.

___________

Kaynaklar:

¹ AXPE, Eneko, et al. A human mission to Mars: Predicting the bone mineral density loss of astronauts. PloS one, 2020, 15.1: e0226434.

² GABEL, Leigh, et al. Incomplete recovery of bone strength and trabecular microarchitecture at the distal tibia 1 year after return from long duration spaceflight. Scientific reports, 2022, 12.1: 1-13.